Mortgage'da boşluklar değerlendirilecek

Mortgage sisteminde, bankaların ve tüketicilerin sistemdeki boşlukları değerlendirmesi çok önemli. Daha mortgage gelmeden bankalar ve sigorta şirketleri boşlukları değerlendirmeye hazırlanıyor
Mortgage sistemi geldiğinde, şimdilik sayısı 3-5 ile sınırlı olan kredi ürünleri, kısa sürede olmasa da bir kaç yıla kadar sayıları binlere ulaşan ürünlerin ortaya çıkmasını sağlayacak.

Tüketiciler ile finans kuruluşları elele vererek sistemdeki boşlukları en iyi şekilde değerlendirmenin yollarına bakacak. Tabi her geçen yıl büyüyecek bir pastadan bankalara ilave olarak bankalar ve sigorta şirketleri daha fazla pay alabilmenin yollarını araştıracak.

ABD'de 9 binin üzerinde AB üyesi ülkelerde ise 5 binin üzerinde alternatif kredi ürünü bulunuyor. Türkiye'de ise kredi ürünlerinin bir kaç ile sınırlı olduğunu düşünürsek, önümüzdeki dönemde birbirinden ilginç ürünlerin yarışacağını söyleyebiliriz. Her ne kadar Türkiye'ye henüz mortgage gelmemişse de, inşaat sektörü ve finans sektörü, kolları sıvadı. Yeni ürünler peşinde koşuyor.

Kulislerde, Akbank'ın AK Emeklilik ile ortaklaşa ilginç bir ürün geliştirdiği söyleniyordu. Ak Emeklilik'in Genel Müdür Meral Ak Egemen ile görüştüm. Konuyu sordum.

Egemen'in anlatıtğına göre gelişmiş ülkelerde mortgage konut kredilerinin artmasının yanısıra hayat sigortası ve bireysel emeklilik sigortalarında da büyümeyi sağlıyor. Bu ülkelerde bireysel emeklilik sigortalarına ve mortgage kredilerinin faiz kısmına vergi muafiyetleri uygulanıyor. Mortgage taksitlerinin faiz kısmı vergiden muaf olduğu için, buradan yapılan tasarruf bireysel emeklilik sigortalarına aktarılıyor. Bu kaynaklar genelde, reel bazda, alternatif yatırım araçlarından daha iyi kazanç sağlıyor. Böylece yatırımcılar, 20-30 yıllık krediyi ortalama 6-7 yıl gibi kısa sürede kapatma şansı yakalıyorlar.

Türkiye'de mortgage kredilerinin faiz kısmının vergi muafiyeti olmamak ile birlikte anaparanın BES planlarında biriktirilmesi ve sadece faizin bankaya ödenmesi sonucunda oluşacak yeni ürünler, bireysel emeklilik sektörünün mortgage ile birlikte gelişmesine olanak tanıyacak.

Bugün itibari ile Bireysel Emeklilik Sistemine ödenen katkı payları yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını geçmemek kaydı ile ücretin veya beyan edilen gelirin azami yüzde 10'u tutarında gelir vergisi matrahından indirililiyor. Bu tutarların 2 katına çıkarılma yetkisi Bakanlar Kurulu'nda olup vergi avantajının yükseltilmesi sonucunda ve 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren emeklilik yatırım fonlarına sağlanan yüzde 15'lik stopaj avantajının birlikte değerlendirildiğinde, mortgage kredilerinin anapara tutarlarının BES'de değerlendirilmesi müşterilere ilave avantajlar sağlayacak.

Yakında Akbank ile anlaşarak piyasaya sunacakları yeni ürünle büyük bir avantaj sağlayacaklarına inanıyorlar. Akbank ile Ak Emeklilik yapılacak bir protokol ile konut kredisinin geri ödemelerinin yaklaşık yarısını bireysel emeklilik kredilerine aktaracak. Bu her tüketici için geçerli bir ürün değil. Kredi kullandığı süreçte 56 yaşını dolduracak tüketicilerin faydalanabileceği bir ürün.

Örnek verecek olursak, 10 yıl vadeli konut kredisi kullanan bir tüketici 56 yaşını da doldurmuşsa, BES fonundaki parayı çekip krediyi kapatabilecek. KKDF ve BMSV başta olmak üzere diğer tüm vergilerden muaf olduğu için sadece yüzde 3.5'lik stopaj vergisi ödeyecek. Yani sistem tamamıyla tüketicinin lehine kurgulanmış.

Bu ürün Akbank'a ve Ak Emeklilik'e ne sağlayacak, önümüzdeki günlerde hep beraber göreceğiz. Bu arada diğer bankaları ve sigorta şirketlerini de unutmamak gerekiyor. Onlar da yakında yeni ürünler piyasaya sunacak. Önümüzdeki haftalarda onları da sizlere ileteceğim.

Meral AK Egemen'den konut sigortası tavsiyeleri:

-Sigorta yaptırırken maliyetle birlikte, sunulan toplam faydaya bakmak, alternatif ürünler arasında bunları karşılaştırmak gerekiyor.

-Sigortada kapsam çok önemli. Elden geldiğince geniş kapsamlı sigorta yaptırın.

-Sigorta ne kadarlık teminatı kapsıyor, bir kaza veya vefat ile karşılaşılıdğında ana parayı veya faizini karşılıyor mu, iyi araştırın.

-Hayat sigortaları da çeşitlenmeye başladı. Her yıl yenilenen sigortalar var. Bu maliyetleri artırıyor. Kredi vadesiyle birebir özdeşleşen ürünler var. Azalan bakiye üzerinden yapılan bu ürünler tüketici açısından büyük avantajlar sağlıyor.

-Her yıl yenilenen sigortalar, başlangıçta cazip gibi görünebilir. Ama maliyeti uzun vadede daha yüksektir. Kaza veya hastalık durumlarında, yenilenmeyebilir

Milliyet Tebernüş Kireçci